Een blije foto, Luigi Maffini en zijn vrouw Raffaela in de wijngaard met de aanplant van Fiano-druiven. Ontspannen, bijna vrolijk. Het lijkt alsof ze tijdens hun werkzaamheden door de fotograaf worden onderbroken.
Het wijngoed van Luigi Maffini bestaat uit een oppervlakte van 23 hectare, waarvan er momenteel 12 met wijnstokken zijn beplant. Autochtone, regionale druivenrassen zijn hier het devies.
De Aglianico, Piedi Rossi en de Fiano-druif. Hoewel verdere experimenten in de toekomst beslist niet mogen worden uitgesloten. Het wijnbouwbedrijf ligt in de Campania, in het gebied van Salerno, in de plaats Castellabate onder Napels.
Dat wijnen uit een zo zuidelijk wijnbouwgebied kracht hebben is wel bekend. Maar als dat het enige is, is het niet noemenswaardig. Belangrijk is onder andere dat het hout in de wijn “opgeruimd” is, zodat de complexe en licht rokerige aroma’s, zelfs de meest simpele, tot hun recht komen. Een nieuw houten fust, wanneer het al wordt ingezet, moet altijd dienend zijn en mag verfijning, spel en detail nooit in de weg staan. Het extract in de wijnen van Luigi Maffini wordt gestuurd door stijl en verfijning en dat maakt zijn wijnen zo wonderschoon.
In de Campania als wijnbouwgebied wordt nog steeds rommelig gewerkt. Hoge tot zeer hoge opbrengsten per hectare en een slordige omgang met de bodem. Een kleine groep wijnboeren, Maffini incluis, uitgezonderd. Hoe komt dat nou? Kijkt u eens opnieuw naar de foto van Luigi Maffini, hier in de wijngaard met zijn vrouw Raffaela. Aan vier aspecten is te zien dat we hier met een consciëntieuze ambachtsman en -vrouw te maken hebben.
De loofwanden zijn zo hoog dat het echtpaar er niet overheen kan kijken. Je kunt aan de bovenkant van de bladmassa nog net zien dat de muur van bladeren dun is. En mede daarom hoger. Want je hebt voldoende bladeren nodig om zon ”in te vangen” voor de groei van de plant én de druiven. Een dikke wand is lastiger om het blad en de druiven droog te houden, de wind kan dan niet overal bij. Zodat je bestrijdingsmiddelen nodig hebt de gewassen gezond te houden. Een droge wind is de beste ziektebestrijder die er is.
Dat deze wijngaard ongeveer 20 jaar oud is vertellen de wijnstokken. Ook je kunt niet zien dat de wijngaard op een hoogte ligt van 500 meter. Maar dat weet ik omdat ik de agent ben en het wijngoed goed ken. Deze hoogte zorgt ervoor dat bodem en plant ontsnappen aan de geseling van de dagelijkse zon. Overdag is het minder heet en ’s nachts koeler. Door deze temperatuurverschillen tussen de dag en de nacht duurt het vegetatieve seizoen langer. De groei van de plant en de druiven strekt zich over een langere tijd uit. De opbouw van aroma’s verloopt hierdoor trager, veelzijdiger en gedetailleerder. De hogere ligging van de wijngaard zorgt voor een beter behoud van de zuurgraad. Spel, raffinement, finesse, verteerbaarheid en houdbaarheid van de wijn worden hierdoor in positieve zin sterk beïnvloed.
Tussen de rijen met wijnstokken staan grasculturen en kruiden. De grote diversiteit bodembedekkers zorgt voor een goede doorworteling van de bodem. Op deze manier komt er veel zuurstof in de grond. Hierdoor ontstaat er meer activiteit in de bodem. Insecten, bacteriën etc. zorgen voor meer voeding in de grond. En dus meer weerstand van de plant tegen ziektes. Een vitalere bodem en een sterkere wijnstok. Uiteindelijk ook betere druiven met als gevolg een wijn met meer inhoud. De begroeiing heeft zelf ook water nodig en onttrekt vocht aan de bovenlaag. De wortels van de wijnstok gaan nu dieper de grond in om daar voeding te halen.
Kijkend naar deze wijngaard, zie ik een ambachtelijke werkwijze die me doet denken aan een klassieke Italiaanse espressomachine, bijvoorbeeld een Faema of Gaggio. Het binnenwerk van koper en de behuizing van glimmend roestvrij staal, de piston (koffiehouder) voelt als het handvat van een Vespa scooter. En zelfs de lekbak oogt als de grille van een open sportwagen uit de jaren vijftig. Een apparaat van een zinnenstrelende schoonheid.
Eén foto, twee mensen en hun wijngaard, voor de oppervlakkige kijker een mooi plaatje, maar voor wie iets van de achtergrond weet is deze foto een uiting van een nauwgezette werkwijze.
Voor en door Jan Herbrink Selections
Deze blog is geschreven voor Jan Herbrink.
