Hoe het varken zich ontwikkeld heeft tot een gestroomlijnd topsportvarken. Maar nog triester zou het zijn als er aan de horizon niet wat lichtpuntjes te zien zouden zijn.
De Karpaten van Duitsland wordt het ook wel genoemd, het uitgestrekte landbouwgebied in de omgeving van Uelsen, net over de grens bij Tubbergen. Hier is een lid van de streekmarkt Twente gevestigd, de Feijterhof. Een boerderij die varkens houdt, Bunte Bentheimer en tevens slagerij.
De jonge biggetjes lagen nog onder een lamp, dicht tegen elkaar aan, lekker warm, de moeder iets verderop in de stal en op haar buik zodat de kleintjes niet konden drinken. Een van de kleine varkentjes stond op en liep al knorrend mijn richting uit, kop opgeheven. Al mijmerend ben ik hem Rudolf gaan noemen.
Beste Rudolf,
Er zijn al weer 2,5 maand voorbij, sinds je met je negen broertjes en zusjes uit je moeder gegleden kwam, en op je gat in het stro landde. En binnen 5 minuten snuffelde je al aan de neus van je moeder. Daarna op zoek naar haar tepels en de 6 weken die volgden werden ze het centrum van je leven. Het moet een schok geweest zijn dat je moeder er op een morgen niet meer was. Weg om bevrucht te worden, zich te laten bespringen door de beer en opnieuw biggen te krijgen. Je klagende gekrijs heb ik nog in het oor. In ieder geval waren je broers en zussen nog bij je en graan om te vreten in de buurt. Nu, 2,5 maand na je geboorte mag je naar buiten toe omdat er nu een hek permanent open staat. Je kunt nu de omgeving verkennen en vers gras en frisse kruiden gaan vreten. Nog iets ouder en je mag zolang buiten blijven als je wilt en lekker met je snuit de grond omwoelen, op zoek naar noten, eikels en kastanjes. In de wei staan diverse soorten gras en kruiden. Verder worden Rudolf en z’n maatjes gevoerd met aardpeer (zonnebloemachtige), gerst en rogge. Ik denk dat jullie nog veel plezier beleven aan het buiten zijn en als het koud is of nacht dan kun je naar binnen, in een soort van eskimohut, vol met stro en lekker warm. Geloof mij Rudolf, Je hebt een lot uit de loterij getrokken dat je een weidevarken bent. Dat voorrecht is voorbehouden aan fractie van alle varkens om op deze manier te mogen leven.
Beste Rudolf,
De mensen kennen je nog niet zo. Zijn nog niet gewend aan je compacte en kruidige vlees. Ja, dat krijg je van dat buitenleven. Gewend zijn ze aan dat waterige vlees, veel gewicht en weinig inhoud van al die soja en maïs. Of rundvlees waarvan ze dachten dat het gezond was. En niemand zich afvraagt hoe het “gefabriceerd” wordt. Mensen, voor geld doen ze alles. Ook als het rotzooi is, als het maar een actie is. Zodat er nog een paar euro uitgespaard kunnen worden. Niemand protesteert als deze stille, rustige omnivoren, die het beste op hun gemak zijn in de wei, fris gras kunnen vreten. Kadaverdelen krijgen ze gevoerd. Geen protest, niemand, ook niet als de koeien ziek werden of waanzinnig door de behandeling van mensen.
Rudolf het blije varken
Vingers werden pas opgestoken toen men begreep ook zelf waanzinnig te kunnen worden. De grote schrik werd niet veroorzaakt door het slechte geweten maar de angst voor hun eigen gezondheid. En misschien dat er nu, nadat er 30 jaar lang gehakt en worst gegeten is met god weet wat erin zat, gevraagd wordt naar gezond vlees. De vraag is of de mensen zich tegenover het volk van de varkens beter zullen gedragen als tegenover het volk der koeien? Jij Rudolf hebt in ieder geval het geluk om een weidevarken bij de Feijterhof te zijn.
Beste Rudolf,
Het is beschamend wat de mens met jullie heeft gedaan. De domesticering van het wilde zwijn begon weliswaar honderden jaren voor christus, in China. Begin jaren vijftig van de vorige eeuw waren jouw voorvaderen in Midden-Europa nog stierachtige krachtpatsers met een machtige kop en poten als stammetjes. Dieren die buiten in de natuur probleemloos konden overleven. Hun lichaam bestond uit een grotere hoeveelheid vet dan tegenwoordig. En voor de mensen die de oorlogsjaren hadden meegemaakt, wat honger betekende, hielden van vet. De economische vooruitgang bracht ook het overgewicht met zich mee. De consument wilde ham en karbonades zonder “wit” eraan. Het gestroomlijnde topsportvarken was onderweg. De karakteristieke neus kon weg en ook de sterke benen waren niet meer nodig. In de grote “fabrieken” met roosters viel er toch niets te woelen. En om zich om te draaien was er toch geen plaats. Het moderne varken moest langer worden, meer karbonades en grotere hammen. Veel vlees en weinig vet werd het devies. En voor de slacht, natuurlijk ook snel op gewicht en met zo weinig mogelijk voedsel. En zo Rudolf werd er gemeten, gekruist, vergeleken, gecatalogiseerd en geïndexeerd. Uit levende dieren ontstond genetisch materiaal. Alleen als er een bepaald puntentotaal werd bereikt, geschikt om voort te planten. Een wild varken (zwijn) heeft ongeveer 2 jaar nodig om een gewicht van 100 kg te bereiken. Het supervarken, levend afvalinstallatie en vuilnisvreter heeft hiervoor nog geen 6 maanden nodig. Deze varkens zijn zeker niet het resultaat van natuurlijke voortplanting. Nee, wanneer het varken “tochtig” is worden er per telefoon of per mail spermarietjes besteld van een supervarken met 120 indexpunten. De extreme varkensfokkerijen -en mesterijen hebben het huidige varken zenuwachtig en gestrest gemaakt. De stres verandert de celstructuur van het vlees. Kwabberig, waterig en schrompt ineen tot een onooglijk klompje als je het wilt braden. Begrepen hebben we dit waarschuwingssignaal niet, er is gewoon high-tech verder gefokt om dit syndroom te verwijderen.
Beste Rudolf,
Maar dit is nog lang niet alles. De mensen waren zo arrogant om al deze negatieve uitkomsten van die half-industriële fokkerijen- en mesterijen te wijten aan het soort varken dat jullie zijn. In stank en eigen uitwerpselen werden jullie gehouden en het voedsel was vervelend ruikend afval. Vervolgens heet het dan dat varkens smerige, stinkende en onaantrekkelijke dieren zijn, maar dat is gelogen. Intelligent en opvallend schoon is de conclusie. En bijzonder sociaal bovendien.
Beste Rudolf,
Een triest verhaal. Nog triester als er geen boeren zouden zijn die naar andere wegen zochten. Boeren die varkens houden zoals in de goede oude tijd. Het aantal boeren die varkens houdt zoals de soort het vraagt neemt toe. Met andere woorden, er wordt anders over gedacht. Als je dan over een aantal maanden geslacht Rudolf dan hebben je vleesdelen niets van de smaak van de grote mesterijen. Nee, jou vlees is vast Rudolf, omdat jij je veel beweegt in de veilige omgeving van je kudde. Aromatisch zal je vlees zijn, met een lichte nootachtige smaak. Omdat je veel fris gras en verse kruiden vreet.
Niet alleen de mens is wat hij eet. En niet alleen de mens geeft dat terug wat hij gekregen heeft. Is dat zo moeilijk om te begrijpen?
Deze blog is geschreven Door en voor Jan Herbrink Wijnen.nl
