De bladeren aan de bomen veranderen van kleur, de dagen worden korter, het wordt kouder. Kortom: de zomer heeft plaats gemaakt voor de herfst, het seizoen van Vata. Vata is een combinatie van de elementen lucht en ruimte. Zodra het kouder en winderiger wordt, verhoogt Vata dosha. Net zoals de wind veranderlijk is en verschillende richtingen uit kan waaien, is Vata dosha in het lichaam gevoelig voor veranderingen in het klimaat en kan Vata dosha snel uit balans raken.
Als Vata dosha overheerst, dan is er een verhoging van de droge, koude en ruwe kwaliteiten in de omgeving en in het lichaam. Wanneer de droge kwaliteit verhoogt merk je bijvoorbeeld dat je huid en lippen droger worden. Ook kan de droge kwaliteit in de dikke darm verhogen en dan ontstaat er constipatie. We merken allemaal de effecten van de herfst en de verhoging van Vata. Echter, mensen met voornamelijk Vata in de constitutie zullen de gevolgen van de natuurlijke verhoging van Vata het meest merken.
De tekenen van een verhoogde Vata:
- Droge huid en lippen
- Constipatie
- Gas en winderigheid
- Opgeblazen gevoel
- De hik
- Onrustige geest
- Angst en onrust
- Niet goed kunnen slapen
- Afkeer van koude en wind
Voeding in het Vata-seizoen
Wortelgroenten en pompoenen zijn volop verkrijgbaar in het herfst-seizoen (wortelen, bieten, zoete aardappelen, flespompoen, etc.). Gebruik voornamelijk deze groenten want ze hebben kwaliteiten die Vata balanceren. Ze zijn zwaar, zoet, compact en vochtig.
Ook olie is prima om de drogende kwaliteit van Vata op te heffen. Gebruik ghee, sesamolie en/of amandelolie om het lichaam van binnen te oliën en het spijsverteringsvuur te versterken.
Gebruik verwarmende specerijen bij het koken; kaneel, zwarte peper, komijn, asafoetida en gember. Deze verwarmen het lichaam en versterken het spijsverteringsvuur.
Geef de voorkeur aan soepen en stoofpotjes in plaats van droge, rauwe of gefrituurde voeding.
Andere belangrijke voedingsrichtlijnen:
- Geef de voorkeur aan zoete, zure en zoute smaken
- Vermijd bittere, pittige en wrange smaken
- Eet op regelmatige tijden en maak van je lunch de grootste maaltijd van de dag
- Neem de tijd om het eten te bereiden en op te eten
- Vermijd ijskoude dranken, zeker bij de maaltijd of net daarvoor of daarna
- Beperk rauwe voeding zoals rauwe groenten en salades
- Drink zo min mogelijk cafeïne of andere stimulerende dranken
- Drink warme melk (koemelk, geitenmelk, amandelmelk enz.) met verwarmende specerijen voor het slapen gaan
- Drink warme dranken: warm water of kruidenthee
Je levensstijl tijdens het Vata-seizoen
Onze dagelijkse activiteiten hebben een groot effect op onze gezondheid. Consistentie van een gezonde dagelijkse routine is vooral tijdens het Vata-seizoen erg belangrijk. Juist als het koude herfstachtige weer zich aandient, voelen we ons wat onrustiger en merken we dat het immuunsysteem wat zwakker is. We voelen ons vermoeid en hebben wat minder energie. Een goede dagelijkse routine herstelt en bewaakt de balans en helpt tegen de stress en onrust die een verhoging van Vata met zich mee brengt. Je ervaart rust en voelt je geaard.
Volgens ayurveda is abhyanga (oliemassage) een belangrijk onderdeel van de dagelijkse routine. De Maha Narayan olie, die zwaar en warm is, pacificeert Vata. Deze zelfmassage doe je in de ochtend vóór het douchen.
Nog wat meer richtlijnen voor een gezonde levensstijl gedurende herfst:
- Regelmaat: sta elke dag om dezelfde tijd op en ga op dezelfde tijd naar bed
- Begin de dag met abhyanga (lichaamsmassage met olie) of trakteer jezelf regelmatig op een massage
- Geef de voorkeur aan rustige vormen van lichaamsbeweging; rustige vormen van yoga, enzovoort
- Houd jezelf warm, zoveel mogelijk uit de wind en vermijd tocht
- Zorg dat je voldoende slaap krijgt
- Vermijd stress
Hoe je voor jezelf zorgt gedurende de herfst, bepaalt je gezondheid gedurende de koude wintermaanden. Ondersteun jezelf met wijze ayurvedische adviezen om de gevoelige en veranderlijke Vata dosha te balanceren. Nu is het de tijd om jezelf te verwarmen, te voeden en je vitaliteit, energie en gezondheid te beschermen voor de koude wintermaanden die voor je liggen.
Ben je nieuwsgierig wat Sri Sri Ayurveda voor je kan betekenen, kijk op onze website www.srisriayurveda.nl voor meer informatie, bel 06 11 397 334 / 070 262 9884 of kom eens langs voor een ayurvedisch consult bij één van onze B.A.M.S. opgeleide ayurvedische specialisten uit India en laat hen je adviseren hoe je in balans komt en blijft om ziekten en kwaaltjes te voorkomen en verhelpen.
Lita Dash (B.A.M.S.) en Kiran Sree Valsan (B.A.M.S.)
