Ondanks een pandemie die duidelijk maakt dat onze moderne leefstijl niet bepaald bijdraagt aan een gezondere maatschappij, wordt er geen haast gemaakt daar iets aan te doen. Ook de voorspelling dat de zorgkosten de komende decennia drie keer zo hoog uit zullen pakken, is geen reden om daar op korte termijn iets aan te doen. Waarom niet?
Op YouTube staat een interessante uitzending van ChangeCast; Paul van Liempt in gesprek met Rob Baan.
Verdienmodel
‘Als het beleid niet rigoureus verandert, betalen alle Nederlanders samen over veertig jaar drie keer zo veel aan zorg als nu’, voorspelde de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid onlangs in Trouw. Dat dit slechte nieuws daar waarschijnlijk weinig aan zal bijdragen, maakt het nog triester. Niet dat ik er van op kijk. Gezien de mislukte poging om tot een Preventieakkoord te komen, zullen de bedrijven doorgaan op de decennia geleden ingeslagen maar heilloze weg: tijd kopen door afspraken te maken en die vervolgens niet na te komen. Dat is het systeem. Daarbij werd ook duidelijk dat de overheid eveneens niet van plan is op haar ongezonde schreden terug te keren.
Belangrijk daarbij is om te vermelden dat er naast de voedingsbedrijven en de overheid nog een derde betrokkene een rol speelt; de allopathische zorg i.c.m. de zorgverzekeraars. Ook die is er – ondanks het feit dat deze ontwikkeling alleen maar meer zal zorgen voor overbelaste ziekenhuizen en dus een slechtere zorg – niet bij gebaat dat wij gezonder gaan eten en leven; zorg is tenslotte een verdienmodel. De zorg is daarom niet geïnteresseerd in voorkomen, sterker nog, ook niet in genezen, want aan een genezen patiënt kan je nu eenmaal niets verdienen.
Vicieuze cirkel
‘Ik zie aan het eind van de lijn de effecten van een ongezonde leefstijl’, zegt intensive care-arts Eric van de Visse van het Dijklander Ziekenhuis in Hoorn en Purmerend in datzelfde artikel in Trouw. Hoewel volgens hem de afgelopen anderhalf jaar heeft aangetoond dat gezond leven daarvoor een belangrijke voorwaarde is, mede zichtbaar gemaakt door een overvloed aan patiënten met overgewicht en veelal onderliggend lijden op de IC’s. Die ouderdom- en welvaartsziektes hangen volgens hem trouwens ook weer samen met dat overgewicht. Het is zogezegd een vicieuze cirkel die de allopathische zorg kennelijk niet slecht uitkomt.
Staatsecretaris Paul Blokhuis ‘probeerde’ die ziektes zogenaamd aan te pakken door daar afspraken over te maken met het bedrijfsleven, maar diegenen die zich in deze samenwerking hebben verdiept, weten dat daar de afgelopen decennia niets van terecht is gekomen, wel van die samenwerking, maar niet van een gezondere samenleving. De Amerikaanse onderzoeksjournalist Michael Moss maakte in zijn boek Zout, Suiker en Vet dat een aantal jaren geleden uitkwam, al duidelijk dat het bedrijfsleven helemaal niet van plan is om zich aan de gemaakte afspraken en beloftes te houden, niet aan de belofte om minder suiker in hun producten te stoppen, noch om datzelfde met zout te doen. Want ze weten heel goed dat hun producten dan nergens naar smaken. Maar het erge is: Blokhuis weet dat ook.
Preventieakkoord
‘Voor 2020 waren in het zogenaamde Preventieakkoord 39 afspraken gemaakt, waarvan slechts een derde is gehaald’, las ik. Zelfs dat zou mij al verbazen. Waarom? Zo neemt het aantal jongeren met overwicht nog altijd gestaag toe. De afspraak om het aantal calorieën in frisdranken van A-merken te verminderen zou, volgens de krant, gehaald zijn, maar dat kon alleen maar omdat er synthetische nepzoetmakers voor in de plaats zijn gekomen. Dit om maar duidelijk te maken dat deze bedrijven niet alleen verslaafd zijn aan hun producten, maar ook aan hun werkwijze: de werkelijkheid anders voorstellen dan hij is.
‘Voor de verkiezingen riepen vier gezondheidsorganisaties en Unicef de politiek op om het gehalte aan vet, zout en suiker wettelijk aan banden te leggen, bijvoorbeeld door een suikertaks. Ook wilden ze een verbod op reclame voor ongezond eten gericht op kinderen.’ Twee voorbeelden van onderwerpen waar al langer afspraken over zijn gemaakt, maar die nog steeds niet zijn nagekomen.
Croquet en cola
Intensivist Visse is daar een groot voorstander van. Hij hoopt dat een nieuw kabinet dat wel voor elkaar zal krijgen. Want vrijwillig zullen ze dat niet doen. ‘De industrie heeft er te veel belang bij ons producten te verkopen met teveel suiker, zout en vet’, stelt hij. Dat geldt trouwens ook voor ziekenhuizen. Mijn dochter vertelde over een vrouw die met kanker in het ziekenhuis lag en die van de diëtiste voedingsadviezen kreeg. Je zou denken dat dat om gezonde voeding zou gaan, maar nee, haar adviezen bevatten o.a. voedingsproducten als een gefrituurde croquet met een glas cola. Serieus!
Ondanks dat kleinschalige proeven uitwijzen dat leefstijlinterventies een positieve invloed kunnen uitoefenen op onze gezondheid, ‘speelt preventie in de zorg nog steeds een marginale rol’, volgens een aantal grote verzekeringsmaatschappijen: ‘Ons zorgstelsel beloont het behandelen van ziekte en niet het bevorderen van gezondheid’, namelijk het voorkomen van ziektes door het bevorderen van een sterk immuunsysteem; natuurlijke voedingsproducten in plaats van voedingsproducten opgebouwd uit geraffineerde of chemische stoffen bijvoorbeeld. Ook vinden ze dat er in de artsenopleidingen nog te weinig aandacht is voor preventie. Volgens Amerikaans onderzoek kan dat een kwart aan ziektekosten schelen.
chronischgezond.nu
Dat is volgens mij een veel te lage schatting; als we allemaal echt gezond, dus immuun-versterkende voedingsproducten zouden eten en drinken, daarnaast onze leefstijl gezonder zouden maken en in plaats van synthetische medicijnen over zouden stappen op natuurlijke medicijnen, zou dat wel eens (veel) meer dan 50% aan ziektegevallen en dus ziektekosten kunnen schelen. En zo ingewikkeld is het niet. Aangezien we van de overheid en de voedingsindustrie weinig hoeven te verachten, en al helemaal niet van de allopathische zorg, moeten we zelf het heft in eigen hand nemen.
Meer informatie op chronischgezond.nu
Cors van den Berg
