Nu het kouder wordt en de moestuin stilaan aan het einde van haar latijn is, grijp ik hier even de kans om één van mijn grootste frustraties inzake land- en tuinbouw in de groep te gooien. Namelijk glyfosaat. Je moet de voorbije maanden al op Antarctica hebben gezeten om niets over glyfosaat, Monsanto of Round-up te hebben gehoord.
In een notendop: glyfosaat is een chemische stof. Vooral gebruikt in onkruidverdelgers zoals Round-up. Deze onkruidverdelgers zijn volgens onderzoek ook de meest gebruikte chemische verdelgers ooit in de landbouw en zelfs in de tuintjes van de gewone mens. En laten we even snel tot een logisch punt komen: iets dat onkruid (ongeveer het meest hardnekkige groen in een moestuin) in een handomdraai velt en daarbij nog eens op ons eten terecht komt, dat kan niet goed zijn hé?
Maar goed, voorlopig wordt het dus aan de lopende band gebruikt. Het komt via groenten tot bij ons. Het komt via voedermais in dieren terecht en opnieuw bij ons. Het waait over velden tot in woonwijken. En het meest verbijsterende van al: het staat te koop in verschillende winkels die zichzelf ‘tuincentra’ durven noemen. Iedereen kan het dus kopen en gebruiken, ook al weet de consument amper welke schade het kan toebrengen. Oh ja, heb ik al gezegd dat uit onderzoek van de Wereldgezondheidsorganisatie blijkt dat deze chemische stof waarschijnlijk kankerverwekkend is?
Het goede nieuws is dat er nog altijd gestemd moet worden in de Europese commissie over het al dan niet verbieden van glyfosaat. Voorlopig mag het goedje nog wel gebruikt worden tot eind 2017. Maar wat er daarna mee gaat gebeuren, is nog vingerdik kijken. Met een negatief advies van een honderdtal toponderzoekers en de Wereldgezondheidsorganisatie zou je toch denken dat de 28 ministers van landbouw (of de afgevaardigden daarvan) hun besluit al gemaakt zouden hebben. Niets is minder waar. In België bijvoorbeeld, zegt men resoluut ‘ja’ tegen glyfosaat. Nu ja, België. Twee ministers die beslissen voor ons ondanks dat organisaties als Greenpeace, Kom op tegen kanker en Testaankoop aan de alarmbel trokken. Dit betekent dat (als de andere landen volgen) glyfosaat al zeker tot 2031 in de winkelrekken zal liggen. Dat is dan weer het hele slechte nieuws.
Niet enkel zou het kankerverwekkend zijn en de menselijke hormonen verstoren, het is ook nog eens schadelijk voor dieren. Glyfosaat vernielt immers niet enkel onkruid maar ook ander groen waar verschillende zoogdieren van leven.
Omdat je de natuur ook niet mag onderschatten is er nog een ander groot probleem. Bekijk onkruid als een hoop virussen en bacteriën: glyfosaat roeit het uit, maar hierdoor worden sommige soorten onkruid stilaan resistent. Dit resulteert in soorten superonkruid die je niet meer met glyfosaat te lijf kan gaan. Hiervoor heb je dan opnieuw een sterker onkruidverdelgingsmiddel nodig.
Gelukkig zijn er ook alternatieven. Biolandbouw is het bewijs daarvan. De landbouw van de toekomst is immers gebaseerd op een hoge biodiversiteit, een brede variatie van gewassen en landbouwmethoden en het vermijden van monoculturen, die het ideale recept zijn voor ziekten en plagen. En het ideale recept om glyfosaat ver weg te houden van alles wat met groenten en natuur te maken heeft.
Het gebruik van glyfosaat is gelinkt aan een zeer intensieve landbouw, die simpelweg niet duurzaam is. Er zijn veiligere, niet-chemische alternatieven voor glyfosaat die even effectief zijn om onkruid te bestrijden. Ook voor jullie. Zelfs wanneer jullie in de moestuin te maken krijgen met een enorme wildgroei aan onkruid, zorg dan dat je kiest voor een ecologische oplossing.
Wil je het zekere voor het onzekere nemen? Werk dan preventief en zorg ervoor dat elk stukje onkruid voor het groeit, al weggehakt wordt. Zo ga je nooit in de verleiding komen om allesvernietigende producten te gebruiken.
Cheers,
Robby Sallaets
