Vliegend van bloesem naar bloesem op zoek naar nectar, zorgen bestuivers zoals diverse bijen voor bevruchting. Ze dragen daardoor bij aan het behoud van vele plantensoorten. Het aantal wilde bijen is dramatisch gedaald, met alle gevolgen van dien voor de landbouw.
Met name op het platteland hebben bijensoorten het moeilijk omdat er weinig bloeiende vegetatie is en bijen te weinig voedsel kunnen vinden. In principe kan de wilde bij in zijn eentje zorgen voor bestuiving. Maar dan moeten er wel, zoals bij de biologische boer het geval is, genoeg natuurlijke elementen op of in de buurt van het boerenbedrijf zijn. Ook jij kunt de wilde bijen helpen!
De ene bij is de andere niet
Voor een efficiënte bestuiving heb je meer aan een wilde bij* dan aan een honingbij. Neem de wilde ‘rosse metselbij’. Doordat deze het stuifmeel op hun behaarde buik dragen en recht op de bloem landen, vindt bij vrijwel elk bezoek bestuiving plaats. Dat resulteert in meer vruchtzetting. Honingbijen hebben korfjes aan hun poten waar ze het stuifmeel in stoppen en zorgen daardoor niet altijd voor een daadwerkelijke bestuiving.
*Hieronder vallen alle in het wild voorkomende hommelsoorten en solitair levende bijen, behalve de honingbij. Er zijn zo’n 350 soorten wilde bijen in Nederland. De wetenschappelijke feiten zijn geïnventariseerd door het Louis Bolk Instituut. Kijk voor meer onderzoeksresultaten op www. Louisbolk.nl/publicaties
Gratis ‘ecosysteemdienst’
Wilde bijen hebben beschutting en voedsel nodig, zoals houtsingels, bomen en bloemrijke akkerranden. Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat door de aanwezigheid van deze natuurlijke elementen in de nabijheid van of op boerenbedrijven de wilde bestuivers voor voldoende bestuiving van de gewassen zorgen. Op gangbare bedrijven was hiervoor de inzet van honingbijen nodig, terwijl dit op biologische bedrijven – waar biodiversiteit hoog in het vaandel staat – niet nodig was. Biodiversiteit is dus essentieel om de gratis ‘ecosysteemdienst’ van wilde bestuivers te waarborgen.
Samenwerking tussen honingbij en wilde bij
Gebleken is dat de bestuiving door de inzet van honingbijen efficiënter verloopt als er ook wilde bijen aanwezig zijn. Hierdoor neemt het bloembezoek van de honingbijen toe en bij andere weersomstandigheden ging de bestuiving van honingbijen ook gewoon door als er wilde bijen aanwezig zijn. Een diversiteit aan bijen bereik je door meer natuurlijke beplanting te creëren.
Help mee
Ook jij kunt helpen! Plant zaadjes van de Phacaelia, Borage (komkommerkruid) of Honingklaver en zorg voor bomen in je tuin. De honingbij is gek op de wilg en de metselbij op een eik. Of hang een bijenhotel in je tuin. Alle kleine beetjes helpen! Meer weten? Kijk op Drachtkalender.nl. Hier leer je hoe je de nectar- en stuifmeelvoorziening voor bijen kunt verbeteren.
Bron: Lekker Weten – Magazine voor een biologische leefstijl, lente 2015
