Het duurt even voordat Eva mijn werkkamer binnenkomt, ik hoor haar rommelen op de gang. “Momentje hoor, ben er zo”, roept ze, “stomme rotschouders”! Ik vraag me af of ik het goed hoor, ‘rotschouders’? Ik loop toch maar even de gang op en zie haar voorover gebukt staan met haar armen half uit de jasmouwen hangend. “Rottige schouders, ben er helemaal klaar mee. Ik had het net inderdaad goed gehoord. “Kan ik je helpen?” “Graag,” klinkt het opgelucht uit de jas die inmiddels binnenstebuiten over haar hoofd hangt.
Ik help Eva uit haar jas en nog voor we in mijn werkkamer zijn is het halve verhaal er al uit. Ze heeft een frozen shoulder, ze had al een paar maanden vreselijke pijn in haar nek en rechter bovenarm. Het was met een beetje pijn begonnen, maar steeds erger geworden. En zo opeens van de één op andere dag deed ie het gewoon niet meer, de bovenarm wilde niet meer draaien in de schouderkom. “Naar voren gaat nog wel, maar opzij en naar boven lukt nog maar nauwelijks. Een beweging van binnen naar buiten, zoals bij het simpel openen van een deur doet zo’n pijn dat ik er misselijk van word en erop liggen tijdens de slaap kan ook niet, dan word ik direct wakker. En een jas uitdoen… nou je hebt gezien hoe dat gaat”. Ik laat haar rustig uitratelen. Ondertussen zijn we allebei gaan zitten en heb ik haar een kop muntthee voorgezet. Haar favoriet, dat weet ik.
Boos
Een klein half jaar geleden kwam Eva bij me na een heel ingewikkelde scheiding van haar man. Ze was verliefd geworden op een ander en was van de één op andere dag uit het leven van haar ex verdwenen. Ze had hem hun gezamenlijke huis laten houden zonder zich uit te kopen. Het was haar te veel gedoe waar ze te weinig vanaf wist. En ze had er geen tijd voor ook met haar drukke carrière en nieuwe liefde . Nu vond ze dat hij haar voor dat ‘iets’ te genereuze offer had moeten behoeden. Haar boosheid was zo enorm dat het haar ‘s nachts uit de slaap hield en haar nieuwe relatie daardoor niet zorgeloos tot bloei kwam. Ze wilde bij mij aan haar boosheid werken. Ze vermoedde dat onder die boosheid iets schuilging waar zij niet zelf bij kon. Ik had haar gevraagd wat er met haar boosheid zou gebeuren wanneer haar ex haar alsnog voor een faire prijs zou uitkopen. Tot haar eigen grote verrassing antwoordde ze dat ze dan nog net zo boos zou zijn, en dat was gek want was dat dan niet de bron? Met dit gegeven zijn we aan de slag gegaan en hebben we eerst verschillende aspecten van boosheid belicht, de betekenis van boosheid, de functie, wat is je gehechtheid er mee, et cetera.
Buigen
Vandaag is mijn eerste benieuwdheid haar frozen shoulder, ik had er nog nooit van gehoord. Eva legt uit dat het betekent dat de kop van de bovenarm niet meer goed in de schouderkom past waardoor bepaalde bewegingen mechanisch tijdelijk niet meer mogelijk zijn en de schouder en bovenarm structureel sowieso bijzonder veel pijn doen. Het kan wel een jaar duren had de fysiotherapeut gezegd. Het enige wat helpt zijn pijnstillers en elke dag moet ze bewegingsoefeningen doen. “Jeetje”, zeg ik, “hoe krijg je dat nou voor elkaar?” Dan vertelt ze dat ze eigenlijk al een hele tijd vreselijke pijn heeft in haar nek waardoor ze heel verkrampt rondloopt. “Ik kan mijn hoofd al een tijdje niet eens meer buigen”. Die opmerking trekt mijn aandacht, ik parkeer ‘m even want dit past bij Eva, ze is een trotse vrouw. “Ik denk dat ik mijn schouders door de pijn automatisch optrek”, en als je dan mij bent, en de signalen stevig negeert dan krijg je dus dit”. Ze wordt boos, een combinatie van frustratie, pijn en slaapgebrek. “Ik kan mijn armen maar voor een deel gebruiken, niets meer boven mijn macht tillen, ben letterlijk gewoon vleugellam.” Ik snap haar frustratie, maar vraag haar toch waarom ze er zo boos om wordt. “Ik ben boos omdat als ik had geweten dat je dit kon krijgen ik heus eerder naar de dokter was gegaan met mijn zere nek, nu zit ik met de gebakken peren”. “Ik heb in mijn omgeving best vaak aangegeven dat ik zo’n zere nek heb, maar niemand die me tegenhoud natuurlijk he”?, vervolgt ze vinnig. Ik merk op dat ik die tekst eerder heb gehoord. In het verhaal met haar ex, haar boosheid dat hij haar niet voor haar financiële strop heeft behoed toen ze hem ‘zomaar’ hun huis naliet terwijl hij wist dat zij er geen verstand van had. Hmm, Eva moet hier even over nadenken, ze vindt het in eerste instantie wat vergezocht maar misschien dat er toch wat inzit. De energie van de boosheid voelt wel soortgelijk alsof het inderdaad over hetzelfde gaat. Maar op haar ex is ze zo boos omdat hij haar niet heeft behoed en nu met die frozen shoulder is ze boos omdat niemand haar tegenhield toen ze zich langdurig zo forceerde. Ik vraag haar of behoeden en tegenhouden hier misschien hetzelfde betekent.
Het lichaam verbeeldt wat er energetisch aan de hand is
Ik verwijs naar haar stijve nek als bron van de schouderproblemen nu en vraag haar of de mogelijkheid bestaat dat ze in de periode voordat de nekklachten begonnen ergens een besluit heeft genomen tegen haar gevoel in maar waar ze ‘halsstarrig ’aan vast blijft houden. Ik herhaal wat ze zei over haar zere nek, dat ze haar hoofd niet eens kan buigen. Is het mogelijk dat er zoiets is geweest een tijd geleden? En dat je lichaam verbeeldt wat er energetisch aan de hand is? Dat je het moeilijk vindt om je hoofd te buigen en terug te komen op een eerder genomen besluit? Eva knikt. “Ja”, zegt ze, “ik voel dat hier iets zit”. Ik vraag haar opnieuw of behoeden en tegenhouden in dit licht gezien misschien hetzelfde betekent. Je bent enorm boos omdat je ex je had moeten behoeden, had hij je ook tegen moeten houden om überhaupt bij hem weg te gaan? Eva kijkt me lang aan. “Het lijkt of alle energie uit mijn lichaam wegtrekt nu, voel me doodmoe”. Dan corrigeert ze zichzelf, nee niet alle energie, mijn boosheid, de kramp dié trekt uit mijn lichaam weg nu. Ze schrikt van haar eigen woorden. Het blijft een tijdje stil en ik schenk haar nog een kopje thee in, voor de schrik van de grote stap die ze heeft gezet in haar pad naar zelfinzicht. We laten het hierbij voor vandaag en maken een nieuwe afspraak. Ik help haar in haar jas. Het vraagt wat aandacht, oefening en tijd, maar het komt allemaal goed met Eva, het gedoe met haar ex en met haar frozen shoulder.
Babet M.Ch. Bruns, schrijver en levenspadbegeleider bij
Wegwijs in Bewustzijn, gesprekspraktijk en schrijfbedrijf.
