Sinds het begin van dit schooljaar is het gebruik van de mobiele telefoon op lagere en middelbare scholen wettelijk verboden in heel Frankrijk.
Het is pauze op een middelbare school op het platteland van Bretagne, en tieners praten met elkaar op het schoolplein. Twee 15-jarigen lezen een boek, terwijl anderen voetballen of elkaar achterna zitten. Een jongen doet wat push-ups.
Telefoons werden al langer geweerd uit de klas, maar nu mogen Franse leerlingen tot 15 jaar hun telefoon ook niet meer gebruiken tijdens de pauzes.
Minister van Onderwijs Jean-Michael Blanquer: “Kinderen speelden niet meer in de pauzes. Ze zaten alleen maar op hun smartphones te kijken. Deze schermverslaving en het ‘slechte’ telefoongebruik is vanuit onderwijsperspectief een probleem. Onze belangrijkste taak is het beschermen van kinderen en pubers.”
Al in 2015 nam Frankrijk een wet aan over beperking van blootstelling aan elektromagnetische straling door mobieltjes en andere draadloze apparaten. Deze wet verbiedt wifi in kinderdagverblijven, vanwege het gezondheidsrisico, en bepaalt dat draadloze apparatuur moet worden uitgeschakeld in klaslokalen wanneer deze niet wordt gebruikt.
Daarnaast is er dus het sociale aspect. Op Nu.nl, ‘Moet de smartphone ook in Nederlandse scholen worden verboden?‘, geeft hoogleraar onderwijspsychologie Paul Kirschner van de Open Universiteit aan ook voorstander te zijn van een verbod. Hij laat er geen twijfel over bestaan: een smartphone, tablet of laptop in de klas leidt af. “Mensen kunnen niet multitasken”, stelt hij. “We hebben maar één stel hersenen. We zijn geen computer met twee of acht verwerkingseenheden.”
Als het aan de hoogleraar zou liggen, dan zouden alle scholen per direct een smartphoneverbod invoeren. “Kinderen, maar ook volwassenen, kunnen alle piepjes en pushberichten moeilijk of zelfs niet negeren. Zij voelen zich gedwongen om ernaar te kijken,” legt hij uit. “Dat moet je zeker bij tieners niet gaan stimuleren. Je legt ook geen spuit heroïne voor een junk neer.”
Concentratieproblemen, afleiding en spelfouten
Vorig jaar deed Duo Onderwijsonderzoek & Advies onderzoek onder 1300 docenten van middelbare scholen. Leraren gaven aan dat hun leerlingen steeds vaker last hebben van concentratieproblemen en slechtere cijfers halen, omdat ze zich continu laten afleiden door het scherm.
Ook maken de leerlingen meer spelfouten en hebben ze minder fantasie. De leerkrachten klagen over het gebrek aan interactie en non-verbale communicatie van de jeugd. Maar liefst 93% van de leraren maakt zich zorgen over het gebruik van sociale media door hun leerlingen.
Positieve ervaringen met mobieltjesverbod
De Franse middelbare school in La Gautrais verbood al vier jaar geleden het gebruik van mobiele telefoons. Aan de krant The Guardian vertellen de leerkrachten dat ze sinds het verbod meer sociale interactie zien tussen kinderen en meer inlevingsvermogen.
“Geen telefoongebruik op school geeft de leerlingen een moment van rust van sociale netwerken en sommige kinderen vertellen ons dat ze dat waarderen,” zegt hoofdonderwijzer Yves Koziel. Daarnaast is hij blij dat leerlingen weer ‘gewone dingen’ doen, zoals kletsen en spelen. “Het toezicht op het verbod is niet moeilijk. Leerlingen schakelen hun telefoons uit en laten ze in schooltassen liggen. We nemen jaarlijks minder dan tien mobieltjes in beslag.”
In Bourges heeft Jean-Claude Chevalier, hoofd van de middelbare Littré-school met 600 leerlingen, dit jaar een verbod op telefoongebruik in de pauze ingevoerd. “Voorheen verbaasde het ons om te zien hoe honderden kinderen tijdens de pauze vastgeplakt zaten aan hun telefoonscherm en niet praatten”, zegt hij. “Nu praten ze weer met elkaar”.
Straling van mobiele telefoons
Ook wat betreft het reguleren van de elektromagnetische straling van telefoons zijn Frankrijk en Canada pro-actief. Er zijn meer dan 100.000 mobiele telefoons van de markt gehaald die de stralingslimieten (SAR) tijdens het bellen overschreden, wanneer ze tegen het oor worden gehouden.
De straling is volgens de Wereldgezondheidsorganisatie mogelijk kankerverwekkend voor mensen en onderzoeksresultaten wijzen op schade aan DNA, oxidatieve stress, en concentratie- en andere neurologische problemen.
Mobieltjesbeleid op Nederlandse scholen
In Nederland zijn er al scholen met een (gedeeltelijk) mobieltjesverbod. Het Marecollege in Leiden heeft mobielvrije dagen ingevoerd om het contact tussen leerlingen te bevorderen. Op de Evangelische Hogeschool in Amersfoort zijn mobieltjes helemaal verboden evenals op het Antoon Schellenscollege in Eindhoven. “De school klinkt weer drukker in pauzes dankzij het mobielverbod,” aldus de directeur.
Het is een actueel onderwerp dat de gemoederen verhit. Dat blijkt wel uit de honderden reacties onder het artikel op Nu.nl. Een algeheel mobieltjesverbod voor alle Nederlandse scholen zal er waarschijnlijk niet komen. In Nederland mogen scholen dit zelf bepalen, de overheid heeft er geen zeggenschap over. Bij ons is het dus aan de scholen zelf om een verantwoord mobieltjesbeleid op te stellen.
Meer informatie op www.jrseco.com
