Al eerder heb ik geschreven hoe vitamine C in geval van acute stresssituaties variërend van een opkomende griep tot aan een kwallenbeet, een probaat middel is. Voorwaarde is dan wel om de vitamine onmiddellijk in hoeveelheden van minstens vier gram te nemen, ook al moet je er ’s nachts je bed voor uitkomen. Dit artikel is een vervolg hierop. Nu niet over acute stresssituaties, maar over chronische stress en wel specifiek over werkstress. Ook dan is vitamine C een belangrijke pijler, maar dan komen ook andere voedingsstoffen in beeld.
Suppletie met een multivitaminen/mineralenvoedingssupplement vermindert gevoelens van stress. Vooral een hooggedoseerd vitaminepreparaat bleek stress te verminderen. De onderzoekers analyseerden acht eerder gepubliceerde studies met een totaal van bijna 1300 proefpersonen. In de studies kregen de deelnemers een multi-voedingssupplement met niet meer dan tweemaal de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid van de betreffende vitaminen en mineralen, of ze kregen een preparaat met een hoge dosis vitaminen en maximaal drie mineralen. Ze gebruikten het voedingssupplement dagelijks gedurende een periode van 1 tot 3 maanden.
Suppletie leidde tot een significante afname van het ervaren stressniveau, milde psychiatrische symptomen en angstgevoelens. Ook vermoeidheid en gevoelens van verwardheid namen significant af. Suppletie was niet van invloed op depressieve symptomen. Het preparaat met een hoge dosis vitaminen, waaronder het B-complex, had een duidelijker effect op de gemoedstoestand dan het complex met een lagere dosis vitaminen en mineralen.
Alerter
Uit een ander onderzoek waaraan zo’n 200 fulltime werkende mannen deelnamen, bleek ook dat zo’n multi-voedingssupplement hielp de dagelijkse stress beter het hoofd te bieden. De proefpersonen waren in de leeftijd van 30 tot 55 jaar en werden in een suppletie- en placebogroep verdeeld. Ze kregen gedurende een maand dagelijks een multi of een placebo. Met behulp van mobiele telefonie werden wekelijks testen afgenomen bij de deelnemers voor en na een fulltime werkdag. In de suppletiegroep nam het fysieke uithoudingsvermogen toe gedurende de suppletieperiode. Ook de concentratie en het mentale uithoudingsvermogen verbeterden ten opzichte van de mannen in de placebogroep. Aan het einde van de studie waren de mannen in de suppletiegroep gedurende de hele werkdag alerter.
Hoger risico
‘Een derde van het werk gerelateerde ziekteverzuim wordt veroorzaakt door werkstress. Daarmee is stress op de werkvloer het grootste beroepsrisico in ons land.’ Dit citaat komt van de website www.rijksoverheid.nl. De belangrijkste oorzaken van stress op de werkvloer zijn werkdruk (63%) en verantwoordelijkheid (27%), volgens een onderzoek van verzekeraar Agis. Meer dan de helft van de Nederlanders (57%) ondervindt wel eens lichamelijke klachten naar aanleiding van stress op het werk of in de privésfeer. Deze klachten bestaan uit minder goed slapen (56%), rondlopen met hoofdpijn (54%) en snel geïrriteerd zijn (47%). Opvallend is dat vrouwen gevoeliger zijn voor lichamelijke klachten door stress dan mannen (71% versus 44%). Vermijden van werkstress, waar voeding en voedingssupplementen een effectief onderdeel van vormen, is daarom aan te raden.
Ouderdomsdiabetes
De invloed van werkstress gaat verder. Zo is het een belangrijke risicofactor voor het metabool syndroom, dat beschouwd kan worden als een voorstadium van ouderdomsdiabetes en de kans daarop en op hart- en vaatziekten vergroot. Dit blijkt uit een groot onderzoek dat werd uitgevoerd onder ambtenaren in Londen. De 10.308 mannen en vrouwen waren 35 tot 55 jaar oud aan het begin van het onderzoek. Zij werden gemiddeld veertien jaar gevolgd. Tussen 1985 en 1999 werden de deelnemers op verschillende momenten gevraagd naar de werkstress die zij ondervonden. Biomarkers voor het metabool syndroom werden gemeten tussen 1997 en 1999. Er werd ook gekeken naar factoren als lichaamsbeweging, roken en alcoholgebruik.
Chronische werkstress
Deelnemers met chronische werkstress, op drie of vier meetmomenten, bleken een meer dan verdubbelde kans te hebben op het metabool syndroom in vergelijking met degenen zonder werkstress. Bij vrouwen bleek het minder voor te komen dan bij mannen. Het risico was hoger naarmate het werkniveau lager lag. Doordat de mannen hun werkstress ook nog eens combineerden met een ongezonder leven dan de vrouwen, werd hun risico nog eens extra vergroot.
Uit het grootschalige Interheart-onderzoek naar het verband tussen psychosociale factoren en hartinfarct was al gebleken dat personen met werkstress, stress thuis, financiële problemen en/of recente stressvolle voorvallen in het leven een verhoogde kans hebben op een eerste hartinfarct. Aan het onderzoek namen ruim 11.000 patiënten deel met een eerste hartinfarct en ruim 13.000 controlepersonen, afkomstig uit 52 landen. Het effect van stress is volgens de onderzoekers moeilijk van dat van andere factoren te isoleren. Maar het zou vergelijkbaar zijn met dat van hoge bloeddruk en te veel buikvet en iets minder groot dan het effect van roken.
Ubiquinol
Tot slot is een Japans onderzoek met het voedingssupplement ubiquinol, een antioxidant, bij werkstress vermeldenswaardig. Ubiquinol is de actieve vorm van coënzym Q10. Aan de studie namen negentien verpleegkundigen deel. Ze kregen gedurende vier weken dagelijks een supplement met 100 mg ubiquinol. Er werd een onderscheid gemaakt tussen trouwe slikkers en verpleegkundigen met een minder goede therapietrouw.
Afname van fysieke klachten
Voor en na de suppletieperiode werden twee verschillende vragenlijsten afgenomen om inzicht te krijgen in het stressniveau en de tevredenheid met het werk. Tevens werd de concentratie van het stresshormoon cortisol bepaald. Bij de verpleegkundigen die dagelijks het supplement innamen werd een significante toename gezien van de werktevredenheid en een significante afname van fysieke klachten. Dit werd niet gezien bij de verpleegkundigen die het supplement onregelmatig innamen. Suppletie was echter niet van invloed op de cortisolspiegel en leidde niet tot bijwerkingen. De onderzoekers brengen vooral de fysieke verbetering in verband met de afname van vrije radicalen door de ubiquinol.
Tekst: Gert E. Schuitemaker
Bron: Spiegelbeeld, mei 2015
