Vorige week woensdagochtend waren alle planten en bomen in het Oosterpark bedekt met ijsnaaldjes. Dat zie je op de foto van de plataan hierboven. Alles lijkt stil te staan als het zo koud is. Toch is er veel te zien als je op pad gaat en goed om je heen kijkt. De kou geeft mooie en curieuze ijsafzettingen op planten, zoals te zien op de vier foto’s hieronder.
Al is er nu nauwelijks iets te eten uit de natuur, het blijft een plezier om te kijken wat er gaande is. Op zonnige zuidglooiingen komt het jonge speenkruid alweer boven de grond, een vroege zag ik zelfs al in bloei, op 16 januari, terwijl het vroor. De blaadjes zijn voor de bloei prima eetbaar als sla, de smaak is spinazie-achtig en een tikje bitter. Later in de lente wordt hij steeds bitterder, dus nu is de tijd om toe te slaan. En als je per plant slechts één of twee blaadjes plukt heeft de plant er niet al te veel hinder van en herstelt zich makkelijk.
De inheemse planten in Nederland zijn gewend aan de kou en kunnen er goed tegen. Ook teer blad, zoals van de veldzuring kan prima tegen een paar graden vorst. De rozetten bevatten nu grotere oude bladeren en daarnaast jonge kleine blaadjes. Zo’n klein blaadje is niet te versmaden, fris-zuur.
Hondsdraf op 16 januari, Boerderij Meerzicht
In bevroren toestand voel je niet alleen maar zie je dat de hondsdraf behaard is. De ijskristallen zetten zich af op de uitsteeksels, de haartjes dus. De cellen van het blad bevriezen niet, de opgeloste stoffen fungeren namelijk als anti-vries. De vorst schaadt het blad dus niet, zodra de zon erop schijnt is al het leed weer geleden
Gele kornoelje op 18 januari Oosterpark
Deze gele kornoelje stond op het punt te gaan bloeien toen de huidige kouperiode aanbrak. Onder de ijsharen zijn de knoppen dik en het geel van de bloempjes schemert er al doorheen. Als het straks weer warmer is gaan de knoppen bloeien. In augustus rijpen de ovale rode bessen waar je lekkere frisse en pittige jam van kunt maken. Onthouden dus, waar je nu de bloemen ziet zijn straks bessen.
Zo tegen een zwarte achtergrond zie je de lange dunne ijsharen op de gele kornoelje nog beter. Blijkbaar groeit een ijskristal bij voorkeur op een vorige als het zo koud is en vormt zo lange haren.
Meer weten over deze plant? Bekijk het filmpje van Eveline van Dijck/YOY media.
Braam op 30 december, Larense hei bij ‘t Bluk
Zo schitterend, deze ijskristallen op het braamblad. De uitsteeksels aan de randen zijn blijkbaar de beste plek voor een ijskristal om te groeien.
